Η Αρχαία Επίδαυρος αποτελεί έναν απο τους πλέον εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους. Βρίσκεται στα βορειοανατολικά του νομού Αργολίδας σε μία ιδιαίτερα προφυλαγμένη περιοχή. Το γνωστότερο αρχαιολογικό μνημείο της Επιδαύρου, αυτό που την έχει καταστήσει παγκοσμίως γνωστή προσδίδοντάς της διεθνή ακτινοβολία, ειναι φυσικά το Αρχαίο Θέατρο, μέρος του Ασκληπιείου, του περίφημου ιερού αφιερωμένου στο θεό Ασκληπιό.
Μυθολογία
Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο Φλεγύας, μυθικός βασιλιάς της Θεσσαλίας, επισκέφτηκε μαζί με την κόρη του Κορωνίδα τη χώρα των Επιδαυρίων για στρατιωτικούς λόγους. Ο θεός Απόλλων, προστάτης τότε της Επιδαύρου, ερωτεύτηκε την Κορωνίδα και την άφησε έγκυο. Εκείνη, μην έχοντας άλλη επιλογή, εγκατέλειψε το βρέφος στο Τίτθιο Όρος. Το μωρό, ωστόσο, επέζησε πίνοντας το γάλα μιας αίγας. Λίγο αργότερα, ένας βοσκός της περιοχής το βρήκε και κατάλαβε ότι πρόκειται για θεό, καθώς το πρόσωπό του εξέπεμπε μια παράξενη λάμψη. Το βρέφος ονομάστηκε Ασκληπιός. Ο Απόλλωνας το εμπιστεύθηκε στον Κέντραυρο Χείρωνα, στο Πήλιο. Κοντά στον Χείρωνα ο Ασκληπιός έγινε ένας εξαίρετος ιατρός, που μπορούσε να θεραπεύει κάθε είδους ασθένεια ακόμα και το θάνατο, γεγονός που προκάλεσε την οργή του θεού Πλούτωνα, κυρίαρχου του Άδη, ο οποίος ζήτησε από το Δία την τιμωρία του. Ο Δίας κατακεραύνωσε τον Ασκληπιό, ο οποίος σφηνώθηκε στα έγκατα της γης, από όπου ο Απόλλωνας τον απελευθέρωσε και τον μεταμόρφωσε σε αστερισμό. Το πνεύμα του, ωστόσο, επέστρεψε στη γη που γεννήθηκε, την Επίδαυρο, και έτσι προς τιμήν του οι Επιδαύριοι ίδρυσαν ένα Ασκληπιείο.
Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου
Περί το 340-330 π.Χ. στα δυτικά του Κυνορτίου όρους, κτίστηκε το Θέατρο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πολύκλειτου του Νεώτερου. Στο θέατρο αυτό λάμβαναν χώρα διάφοροι αγώνες, όπως μουσικής και ποίησης, καθώς και θεάτρου. Το Θέατρο έχει τριμερή διάρθρωση: κοίλο, ορχήστρα και σκηνικό οικοδόμημα. Το κοίλο είναι κτισμένο στην πλαγιά του λόφου με ασβεστόλιθους. Κατασκευάστηκε σε δύο φάσεις, κατά την πρώτη το κάτω διάζωμα, ενώ στα μέσα του 2ου αιώνα π. Χ. το θέατρο ανασκευάστηκε και δημιουργήθηκε επιθέατρον, φτάνοντας τη χωρητικότητά του στους 13.000-14.000 θεατές. Με αυτό τον τρόπο, το αρχικό μέρος διαθέτει 34 σειρές και το επιθέατρο 21 σειρές. Γύρω από τον κοίλο υπήρχαν αναλληματικοί τοίχοι. Όσον αφορά την ορχήστρα έχει διάμετρο 20 μέτρα και στο κέντρο της σώζεται η θυμέλη (ο βωμός του θεού Διονύσου, προστάτης της τέχνης του Θεάτρου). Τέλος, το σκηνικό οικοδόμημα, κτισμένο από πωρόλιθους, αποτελούνταν από το προσκήνιο και τη διώροφη σκηνή με τα παρασκήνια. Περί τα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ. η πίσω πλευρά της ισόγειας αίθουσας κλείστηκε, ενώ δημιουργήθηκαν πέντε προσβάσεις στον όροφο της σκηνής, προκειμένου οι ηθοποιοί να παίζουν μόνο στο λογείο (εξέδρα πάνω από το προσκήνιο).
Το θεάτρο της Επιδαύρου θεωρείται το καλύτερα διατηρημένο αρχαίο θέατρο και ειναι παγκοσμίως γνωστό για την ακουστική του. Ο παραμικρός ψίθυρος, ακόμη και η ανάσα των ηθόποιων ακούγονται ευκρινώς έως την τελευταία σειρά των καθισμάτων του. Η ακουστική αυτή, μοναδική σε αρχαίο θέατρο, οφείλεται καταρχάς στο σχεδιασμό του, δηλαδή στον αρχιτέκτονα Πολύκλειτο το Νεώτερο, και κατά δεύτερο λόγο, ίσως και τον κυριότερο, στην ιδιαίτερη θέση του στην πλαγιά του Κυνορτίου όρους ανάμεσα σε άλλους λόφους και όρη της περιοχής, που δημιουργούν μια μοναδική αντήχηση, στοιχείο που σχετίζεται με τον παράγοντα “τύχη”, γι' αυτό ακριβώς τον λόγο δεν ξανακτίστηκε αρχαίο θέατρο με παρόμοια ακουστική.
Από το 1955, μετά την ίδρυση των θερινών Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, το αρχαίο Θέατρο ανέκτησε την παλαιά του δόξα, καθώς σπουδαία ονόματα της μουσικής και της υποκριτικής έχουν φιλοξενηθεί στην σκηνή του, ενώ παράλληλα οι παραστάσεις αρχαίων δραμάτων και κωμωδίας το έχουν καταστήσει παγκόσμια πολιτιστική κοιτίδα.
Άλλα Αρχαιολογικά Μνημεία
Το Ασκληπείο περιελάμβανε σημαντικότατα κτήρια, έργα επώνυμων αρχιτεκτόνων και καλλιτεχνών της εποχής.
Ο ναός του Ασκληπιού φαίνεται να κατασκευάστηκε περί το 380-370 π.Χ. από τον αρχιτέκτονα Θεόδοτο. Ήταν περίπτερος με 6 Χ 11 δωρικούς κίονες, ενώ 2 επιπλέον κίονες βρίσκονταν ανάμεσα στις παραστάδες, στην είσοδο του πρόναου. Ο ναός διέθετε πρόναο και σηκό με εσωτερική κορινθιακή κιονοστοιχία σε σχήμα Π. Εκεί βρισκόταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Ασκληπιού, έργο του Πάριου γλύπτη Θρασυμήδη.
Πίσω από το Ασκληπιείο, περί το 860 π.Χ., κτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Πολύκλειτο τον Νεώτερο, η περίφημη Θόλος, ένα κυκλικό οικοδόμημα ύψους 12 μέτρων και διαμέτρου 21 μέτρων, ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής και γλυπτικού διακόσμου, ένα ιδιαίτερα μυστηριώδες κτήριο. Σύμφωνα με την παράδοση, στο υπόγειο της Θόλου (ένας δαιδαλώδης χώρος που αποτελείτο απο ομόκεντρους κύκλους) ζούσαν τα ιερά φίδια του Ασκληπιού.
Μπροστά, από το ναό υπήρχε ο μεγάλος βωμός για τις θυσίες και τις άλλες ιεροστελεστίες. Ο συγκεκριμένος βωμός βρισκόταν δίπλα στο Ιερό Φρέαρ, μια φυσική πηγή η οποία ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διαδικασία ίασης.
Άλλα σημαντικά κτίρια είναι το Καταγώγιο, το μεγαλύτερο κτίριο του Ασκληπειού, όπου φιλοξενούνταν οι επισκέπτες του ναού, και η Εγκοιμητήριος Στοά, όπου κοιμόντουσαν οι ασθενείς και ονειρεύονταν τον Ασκληπιό, ο οποίος ερχόταν στον ύπνο τους και τους έδινε οδηγίες για τη θεραπεία τους.
Δίπλα στο Ασκληπείο βρισκόταν το Στάδιο, στο οποίο διοργανώνονταν αθλητικοί αγώνες προς τιμήν του Ασκληπιού. Άλλα σημαντικά κτίσματα ήταν ο Ωδείο και το Πρόπυλο, η κυρία είσοδος στο ιερό.
Το κτίριο Ε, όπως ονομάστηκε κατά τη διάρκεια των ανασκαφών από τον Π. Καββαδία, αποτελεί ένα από τα πρώτα ιερά κτίρια της Επιδαύρου, στο οποίου φιλοξενούνταν τόσο η λατρεία του Απόλλωνα όσο και του Ασκληπιού. Στο κέντρο βρισκόταν ο βωμός, στον οποίο γινόντουσαν οι θυσίες. Μεταξύ του κτιρίου Ε και του Εστιατορίου βρίσκεται το Ιερό της Αρτέμιδος, ένας μικρός ναός του 4ου αιώνα π.Χ.. Ο ναός είναι πρόστυλος με 6 δωρικούς κίονες και εσωτερική κορινθιακή κιονοστοιχία σε σχήμα Π. Αρκετά ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ως υδρορροές χρησιμοποιήθηκαν κεφαλές αγριόχοιρων και σκύλων, αντί για τις συνήθεις λεοντοκεφαλές, για να τονιστεί ο κυνηγετικός χαρακτήρας της θεάς.
Αρχαιολογικό Μουσείο Επιδαύρου
Το Μουσείο της Αρχαίας Επιδαύρου διαθέτει ενδιαφέροντα ευρήματα από το Ιερό του Ασκληπιού, τα οποία χρονολογούνται από τα αρχαϊκά μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια. Μεταξύ αυτών υπάρχουν αγάλματα, ανάγλυφα, αναθυματικές επιγραφές, ιατρικά εργαλεία, καθώς και τμήματα κτηρίων. Τα σημαντικότερα αφορούν την Θόλο.
Τιμή Εισιτηρίου:
Γενική Είσοδος: 6 ευρώ,
Μειωμένο εισιτήριο: 3 ευρώ
Ώρες Λειτουργίας:
Χειμερινό: Οκτώβριος 2014: 7:30-18:00
Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2014: 7:30-15:00
Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2015: 7:30-17:00
Μάρτιος 2015: 7:30-18:00
Θερινό: Απρίλιος 2015: 08.00-19.00
Μάιος έως 31 Οκτωβρίου 2015: 8:00-20:00
Μεγάλη Παρασκευή: 12.00-17.00 Μεγάλο Σάββατο: 08.00-15.00 Κυριακή, 5 Ιουλίου 2015: 09.00-16.00
Ημέρα Ελευθέρας Εισόδου: 6 Μαρτίου - Μνήμη Μελίνας Μερκούρη
5 Ιουνίου - Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος
18 Απριλίου - Διεθνής Ημέρα Μνημείων
18 Μαΐου - Διεθνής Ημέρα Μουσείων
Tο τελευταίο Σαββατοκύριακο Σεπτεμβρίου κάθε έτους (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς)
Κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα από 1ης Νοεμβρίου έως 31ης Μαρτίου
28 Οκτωβρίου