Η Καλαμάτα (παλαιότερα Καλάμαι) είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Πελοποννήσου και βρίσκεται στη νοτιοδυτική Πελοποννήσο. Η πόλη είναι κτισμένη στους πρόποδες του όρους Καλάθι (παρυφή του Ταϋγέτου), στην καρδιά του Μεσσηνιακού κόλπου. Αποτελεί σημαντικό αστικό, οικονομικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Η οικονομία της στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή με διαδεδομένη την παραγωγή ελαιολάδου και ελιάς. Αποτελεί σημαντικό λιμένα της Πελοποννήσου. Ο νέος Δήμος Καλαμάτας, όπως προέκυψε από το Πρόγραμμα Καλλικράτης από την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Άριος, Αρφαρών, Θουρίας και Καλαμάτας, έχει έκταση 440,3 τ.χλμ., ενώ ο νομός Μεσσηνίας έχει συνολική έκταση 2991 τ. χλμ.. Το σύγχρονο όνομά της μάλλον το πήρε από ένα παλιό βυζαντινό μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία την Καλομάτα. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, στο Δέλτα του ποταμού Νέδοντος αναπτύχθηκαν πολλά καλάμια (καλαμωτά), στα οποία οφείλει την ονομασία της η πόλη. Γνωστές εκδηλώσεις αποτελούν το Διεθνές Φεστιβάλ Xορού (πραγματοποιείται τον Ιούλιο) και τη βραδιά της Aνάστασης το Πάσχα , ο "σαϊτοπόλεμος" (έθιμο με ρίζες στην Tουρκοκρατία).
Ιστορία
Η ιστορία της Καλαμάτας ξεκινάει από τον Όμηρο, ο οποίος αναφέρει τις Φαρές, αρχαία πόλη χτισμένη περίπου εκεί που βρίσκεται σήμερα το φράγκικο κάστρο της πόλης. Η Καλαμάτα έχει περιορισμένη σημασία κατά την αρχαία περίοδο. Η ιστορία της πόλης τυγχάνει ελάχιστης γνώσης από τη μεσοβυζαντινή περίοδο ως το 10ο αιώνα μ.Χ.. Αποκτά αίγλη μετά την Δ' Σταυροφορία (1204 μ.Χ.), με την ανοικοδομησή του κάστρου ξεκινάει η οικονομική ακμή της πόλης. Η Καλαμάτα καταλήφθηκε από τους Ναβαρρέους ιππότες του Πέτρου ντε Σαν Σουπεράν (1381 μ.Χ.), ενώ από το 1410 ως το 1459 ανήκει στους Παλαιολόγους του Μυστρά. Ακολούθησε η Τουρκική κατοχή (εκτός του χρονικού διαστήματος από το 1685 έως το 1715, οπότε βρισκόταν στην κατοχή των Ενετών). Σημαντικό γεγονός αποτελεί η απελευθέρωσή της πόλης από τους Τούρκους στις 23 Μαρτίου του 1821, όπου ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και ο Παπαφλέσσας μπήκαν μέσα στην πόλη ως απελευθερωτές. Από την Καλαμάτα η Μεσσηνιακή Γερουσία συντάσσει δύο σπουδαία κείμενα την "Προειδοποίηση προς τας ευρωπαϊκάς αυλάς" και την "Προκήρυξη" με αποδέκτες τους Αμερικανούς. Στα τέλη του 19ου αιώνα χτίζεται το λιμάνι της Καλαμάτας (γνωστή ως "Μασαλλία του Μωριά").